Grip op Sinterklaasstress in de klas: lekker uitrazen en dan vertragen

Sinterklaas is weer in het land. Reden voor een feestje, gezelligheid en verrassingen. Maar ook voor drukte, spanningen en onrust. En temidden daarvan mag jij het voor elkaar krijgen om samen met je klas aan het werk te gaan. Om de aandacht erbij te houden. Hoe doe je dat zonder elke keer voor politieagent te moeten spelen?
Ik help je met een aantal tips en oefeningen om elk moment weer op een relaxte manier rust en aandacht in de klas te creëren.

Aandacht voor wisselmomenten

Besteed juist in deze periode veel aandacht aan de overgangsmomenten. Vanuit het uitgelaten buitenspelen moeten kinderen vaak hup direct weer in de leer- en werkstand. Na een uitgelaten sinterklaasspel, het kijken van het Sinterklaasjournaal of andere spannende Sint activiteiten kun je niet verwachten dat kinderen meteen stil kunnen zitten en met rust en aandacht aan het werk gaan. Door deze spannende tijd vol geheimen staat het zenuwstelsel namelijk op scherp.

Als je eist dat ze direct na het spel of het vieren met focus aan het werk gaan wordt dat sowieso sleuren en trekken om hen rustig aan het werk te krijgen. Dus die tijd kun je net zo goed gebruiken om de kinderen te begeleiden naar een focus van rust en aandacht.

Allereerst behoud je de relatie met de klas en blijft het ook voor jezelf gezellig. Bovenal help je de kinderen om een langduriger focus te houden zodat ze ook tijdens het werken minder snel worden afgeleid en gemakkelijker hun aandacht erbij kunnen houden.

Bewegen en expressie

Kinderen hebben het nodig om af en toe even uit te kunnen razen en te bewegen om alle spanningen en onrust los te kunnen laten. Anders wordt de hele tijd de deksel op de pot geduwd en tja dan moet de druk er een keer vanaf. Dat gebeurt dan vaak in reactie op een situatie met alle gevolgen van dien voor het kind zelf, voor jou en voor de rest van de klas.

Dus zorg juist in deze spannende tijden voor tijdig ontladen door te dansen, zingen, bewegen of door expressiespel. Vier Sinterklaas lekker op jullie manier en heb het leuk samen.

Kalm en helder

Daarna is het van belang dat de kinderen zich weer kalm genoeg voelen om zich te kunnen concentreren en dat hun hoofd weer helder is om actief te kunnen deelnemen aan het leerproces.

In deze onrustige weken is hier meer tijd voor nodig. Het brein is extra alert en actief. Vooral bij de kleintjes leeft de gedachte dat op elk gewenst of ongewenst ogenblik een Piet om de hoek kan verschijnen. Poeh hoe spannend is dat!

Bij de oudere kinderen kan het lootjestrekken heel spannend zijn. ‘Kan ik mijn mond wel houden?’ ‘Wie zou mij hebben ?’ ‘Vind die ander mijn surprise wel leuk?’ Kortom een geheimzinnige tijd voor jong en oud, waarin de amygdala, het deel van het brein dat ons wil beschermen voortdurend paraat staat.

Samen vertragen

Deze innerlijke onrust leidt kinderen af en draagt niet bij aan de concentratie. Bij sommige en vooral jongere kinderen kan het zelfs tot een gevoel van onveiligheid leiden. Het lichaam blijft onrustig, de adem snel of oppervlakkig. En het brein blijft voortdurend alert.

Het lijf en de adem vertragen helpt dan om te ontspannen. Dit doe je door samen oefeningen te doen met langzame bewegingen.

Bijvoorbeeld door:

staand of zittend de lichaamsdelen te rekken en strekken,
de oefening van de zeester,
steeds langzamer te lopen, te vertragen en dan langzaam tot stilstand te komen,
een rustig klassiek muziekstuk op te zetten en de kinderen op eigen wijze langzaam met de armen te laten bewegen.

Door deze langzame bewegingen kalmeert het lijf en verdiept de adem zich. Je kalmeert je zenuwstelsel, je spieren ontspannen, oftewel de onrust en de stress nemen af. Als je lichaam rustig is, dan zijn ook je emoties kalmer en kun je helderder denken. Ook kun je dan beter omgaan met onverwachte of vervelende situaties.

Dit soort vertraagmomenten zijn belangrijk voor kinderen om de overgang te kunnen maken naar een werkhouding.

Rustig plekje in jezelf

Hoe vaker je dit doet op een dag – een minuutje is al voldoende elke keer – hoe gemakkelijker kinderen zelf leren hoe ze kalm en helder kunnen worden. Ze worden minder snel afgeleid door onrust om hen heen en afleidingen binnen in henzelf. Kinderen ervaren het bijna altijd als heel fijn dat ze temidden van alle drukte om hen heen binnen in zichzelf een fijn en rustig plekje kunnen vinden.

Dwing het niet af, geef de kinderen een vorm, tijd en ruimte om zelf de rust te vinden in hun lijf. En accepteer ook dat het bij sommigen niet zichtbaar gaat gebeuren, of in elk geval niet op dit moment dat jij het wil.

Gedachten die afleiden

Als het lijf rustig wordt en ook de adem is gezakt kan de stroom van gedachten makkelijker losgelaten worden.

Erken en accepteer met elkaar dat er nog van alles door de hoofden kan spoken. ‘Ik denk de hele tijd aan alle kadootjes die ik ga krijgen!’ of ‘Ik kan niet wachten tot morgen dan mag ik mijn schoen weer zetten.’ Of: Ik ben bang als zwarte piet ‘s nachts in huis komt.’ Benoem het, dan kun je het gemakkelijker laten gaan.

En ook als de gedachten blijven komen dan benoem je dat. Bijvoorbeeld: ‘Ja, dan ben je aan het werk en dan blijven die gedachten maar in je hoofd rondspringen. Dat is niet erg, dat kan wel vervelend zijn voor je. Weet dat je elke keer weer met je adem naar je buik kunt zakken.’

Dan sluit je af met een paar keer met aandacht ademen en maak je de overgang naar het leren en werken.

Een magneet van rust en aandacht

En jij? Kun jij een rustpunt zijn voor jezelf en voor je klas temidden van de sinterklaasstress? Ik raad je aan om sowieso de oefeningen met de kinderen zelf mee te doen.

En voordat je aan een oefening begint adem je zelf een aantal keren met aandacht uit door de neus en in door de mond.

Doe dit elke keer als je de kinderen mee wil nemen naar een rustpunt: jij bent het anker. Dus jij begint zelf met vertragen. Vertragen van je adem, van je stem, van je bewegingen, zodat jij je aandacht ook bij jezelf hebt en je kunt richten op je instructie. Zodat de kinderen ook bij jouw energie van rust en aandacht aan kunnen sluiten.

Zo wordt je een soort magneet van rust en aandacht. Jij start en de kinderen voor wie het het meest gemakkelijk is om daarbij aan te sluiten volgen direct. Daardoor wordt de kracht van deze energie versterkt, de aantrekkingskracht van de magneet wordt groter. En zo wordt het ook gemakkelijker om aan te sluiten voor de kinderen voor wie het een grotere uitdaging is om rust en kalmte te ervaren.